رشته ی مهندسی شیمی یا Chemical Engineering یه رشته ی محبوب جهانیه که تو ایرانم رفته رفته داره جایگاه خودشو پیدا میکنه.
این رشته یکی از رشتههای نوظهور هست که از ترکیب رشتههای مختلف به وجود اومده. در واقع، مهندسی شیمی میتونه به عنوان یه رشته ی واسطه بین رشتههای دیگه در نظر گرفته بشه چون از اکثر رشته ها پیش نیاز داره. همچنین بیشتر دروس این رشته با گرایش سیالات رشته ی مهندسی مکانیک یکی هست پس فیزیک هم لازم شد.
همونطور که از اسمش برمیاد کارت اکثرا تو آزمایشگاهه و با طراحی و انجام آزمایش های مختلف سعی میکنی که مواد خام رو به محصولات مفید تبدیل کنی.
پس اگه حس میکنی آدم کار تو آزمایشگاه نیستی این رشته رو انتخاب نکن!!
مخصوصا برای خانم ها این رشته خیلی محبوب و مناسبه چون کار حساسیه و به دقت و حوصله نیاز داره. امکان مهاجرت هم بیشتر فراهمه تو این رشته.
یکی از مزیت های مهندسی شیمی اینه که تو همزمان مهارت های یک مهندس مکانیک رو هم داری و حتی میتونی تمامی طرح های خودت رو از نظر بازدهی و آیا اینکه امکان ساختش هست بررسی کنی.
معرفی کلی رشته ی مهندسی شیمی
تو این رشته، از علوم پایه، فرآیندهای شیمیایی و فیزیکی استفاده میشه تا فرآیندهای شیمیایی پیاده سازی شه. تو مهندسی شیمی یاد میگیری که چطور با استفاده از روشهای مختلف، مواد رو جدا و تصفیه کنی.
کار هایی که میتونی تو این رشته انجام بدی:
- صنایع تولید رنگ و رزین
- صنایع مواد غذایی
- صنایع بازیافت فلزات و عناصر گرانبها
- صنایع استخراج فلزات با ارزش
- ساخت و تولید انواع دستگاههای صنعتی به خصوص صنایع شیمیایی
- انواع باتریهای صنعتی (لیتیمی، سربی اسیدی، کادمیم و از این قبیل) و...
چالش های رشته ی مهندسی شیمی
اول اینکه به هوای خوب بودن تو درس شیمی نیا این رشته چون کلا ۱۶ واحد از ۱۴۴ واحد این رشته مال درس شیمیه و اتفاقا باید ریاضیاتت قوی تر باشه!
دوم اینکه باید بپذیری که محیط کارت آزمایشگاهه و خطرات فعل و انفعالات شیمیایی هست. علاوه بر اون اونقدرا با مردم سر و کار نداری و تو محیط ایزوله ی آزمایشگاه کار می کنی. (البته خب یسریام هستن که عاشق و شیفته آزمایشگاهن مخصوصا اوناییکه Breaking bad دیدن!)
درسشم اونقدرا که فک میکنی آسون نیست و سختیای خودشو داره. اگه حفظیاتت ضعیفه قراره سخت باشه برات چون کلی فرمول و ترکیب داره.
این رشته در واقع جدا شده از مهندسی مکانیک هست و نباید اونو با شیمی محض اشتباه بگیری. چون اکثرا فک میکنن که تو این رشته فقط شیمی هست و آزمایشگاه و فرمولاسیون که زیاد هم اینطوری نیست.
به دلیل استفاده از مواد شیمیایی خطرناک، مهندسی شیمی نیازمند رعایت استانداردهای ایمنی بسیار بالا هست. چون خدایی نکرده کوچیکترین سهل انگاری میتونه عواقب جدی داشته باشه برات.
دروس دانشگاهی
تعداد کل واحد های این رشته ۱۴۰ واحد هست که اونم:
۲۲ واحدش عمومیه که شامل دروس زیره:
- معارف
- ادبیات
- زبان
- تربیت بدنی و...
۴۴ واحد درس های پایه هست که شامل دروس زیره:
- ریاضی
- شیمی
- فیریک
- معادلات دیفرانسیل
- برنامه نویسی کامپیوتر
- استاتیک و مقاومت مصالح
- کارگاه عمومی و...
۵۸ واحد دروس اصلی این رشته هست و شامل درس های زیر میشه:
- انتقال حرارت۱،۲
- انتقال جرم
- ترمودینامیک مهندسی شیمی۱،۲
- سیالات۱،۲
- عملیات واحد ۱،۲ و...
- ۱۲ واحد هم دروس تخصصی
- زیست فناوری
- فرایند پلیمری
- فرایند گاز
- فرایند مواد معدنی و...
۶ واحد دروس انتخابی هست:
- مبانی کارآفرینی
- فناوری پودر
- سیستم های انرژی و...
۲ واحد هم کار آموزی هست.
با اینکه اسم رشتت شیمیه ولی فقط حدود ۹ واحد بیشتر شیمی میخونی نسبت به بقیه ی رشته های مهندسی.
تو اکثر دانشگاه ها بعد از ۲ سال اول دوره ی کارشناسی میتونی گرایشت رو انتخاب کنی که خب منطقیم هست. بهت ۲ سال فرصت میدن که خوب بشناسی این رشته رو و بعدش تصمیم بگیری.
گرایش های مقطع کارشناسی عبارتند از :
- گرایش صنایع غذایی
- گرایش صنایع شیمیایی معدنی
- گرایش صنایع گاز
- گرایش صنایع پتروشیمی
- گرایش صنایع پلیمر
- طراحی فرآیندهای صنایع نفت
- صنایع پالایش
- گرایش شیمیایی سلولزی
بازار کار و درآمد
بازار کار مهندسی شیمی نسبت به بقیه ی رشته ها وضعیتش بهتره.
چون تو به عنوان یک مهندس شیمی میتونی تو شرکت های نفت و گاز، پتروشیمی، وزارت نیرو (برای طراحی نیروگاه ها)، کارخونه های ساخت پلاستیک و... کار کنی.
بعد از این که فارغ التحصیل شدی امکان کار تو کارخونه های تولیدی به عنوان مهندس تولید هم هست.
ولی از اون جایی که این رشته یک رشته ی بدون کنکور هم هست میشه با هر رتبه ای واردش شد.
تو ایران درآمد مهندس شیمی متغیره و چیز خاصی نمیشه گفت راجع بهش. ولی تو درآمدت حداقل از ۱۰، ۱۵ میلیون شروع میشه تا هر کجا که بتونی. درآمد یه مهندس شیمی تو آمریکا سالانه بالای ۹۰ هزار دلار هست.
مهاجرت با رشته ی مهندسی شیمی
بهترین کشور ها برای مهاجرت آمریکا، کانادا، سوئیس، آلمان و کشور های حوزه اسکاندیناوی هستن. و برخلاف اون چیزی که فک میکنی امکان مهاجرت حتی به آمریکا تو این رشته راحت تر ازین حرفاس!
فقط از همون اول باید مهارت های فردی و اجتماعیت رو تقویت کنی و کار با نرم افزار های روز دنیا رو یاد بگیری و سعی کنی رزومه جمع کنی. و همچنین به فکر مدرک زبان انگلیسی یا یک زبان خارجی باشی.
ادامه در مقاطع بالاتر
این رشته تو ایران در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا هم هست و میتونی ادامه بدی.
بعضیا بعد از این ۴ سال وارد بازار کار میشن و بعضیا هم میرن سراغ ارشد.
ارشد این رشته بصورت ۳۲ واحد طی ۲ سال ارائه میشه و میتونی بعد از اون باز یک سری گرایش ها رو انتخاب کنی و یا تا مقطع دکتری ادامه تحصیل بدی.
خود دکتری هم چند تا گرایش داره :
- گرایش نانوفناوری
- گرایش مهندسی بیوتکنولوژی
- گرایش پیشرفته
- گرایش فرآیندهای جداسازی
- گرایش پدیدههای انتقال
آخرین رتبه قبولی مهندسی شیمی
رتبه ی قبولی دانشگاه های تهران تو این رشته زیر ۳۰۰۰ کشوری هست.
بقیه ی دانشگاه های بزرگ هم تا رتبه ۲۰۰۰۰ کشوری میشه رفت.
تو این رشته میتونی بدون کنکور وارد دانشگاه های آزاد و پیام نور هم بشی.