مصاحبه با دکتر مبینا شفق دانشجوی پزشکی مازندران | استراتژی زمستون تجربی ها!

مبینا شفق هستم. خیلی خوشحالم که امشب میتونم حتی شده به یک نفر کمک کنم تا پیشرفت کنه و یک مقدار از اون استرس ها و تنش هایی که هست کم بشه، خودمون هم کنکور داشتیم و میدونم چقدر این بازه ی نزدیک عید تنش‌زا هست و مشاورها هم هر کدوم سبک خودشون رو دارن، راجع به نهایی یا حتی بعضیها میگن شما نیاز نیست از الان عمومیارو بخونی. دوست داشتم راجع به همه اینا صحبت کنیم که بچه ها روشن بشن و ما باید یه مقدار دیدمون رو وسیع تر کنیم و راجع به جمع بندی صحبت کنیم. این صحبت های من تا فروردین ماه هم میتونه به بچه ها کمک کنه. 

البته باید به این نکته اشاره کرد که بچه ها خیلیاشون که از همین بازه ی زمستون شروع کردن ممکنه عقب افتادگی هایی هم داشته باشن. ما الان تو دوران گذار هستیم.

دوران گذار از بعد از امتحانات دی ماه شروع میشه و تا نیمه های فروردین هم ادامه داره، این دوران زمانی هستش که دانش آموز باید روی مباحثی که خیلی مهم هست هم برای کنکور، هم نهایی ها وقت بذاره. با توجه به اینکه امسال شرایط فرق داره و سوالات مفهومی تر میشه یعنی پارسال امتحان دینی خیلی همه رو شوکه کرد چون خیلی سخت بود، امسال قطعا سخت تر میشه چون که درصدی هم تو کنکور تاثیر گذاره، و این کار رو کردن که بچه هایی که میذارن برای شب امتحان یا میذارن ماه آخر جمع کنن دیگه نتونن اینکار رو بکنن. برای همین دیدگاه بچه ها باید به سمت یادگیری باشه.

از الان تا آخر اسفند من به بچه های خودم میگم باید اون مباحث خیلی مهمی که توی کنکور تاثیر گذار هستن رو ببندن. یعنی الان که دوران گذار هست 3 تا کار هست که بچه ها باید انجام بدن صرف نظر از اینکه آزمون میدن یا نمیدن.

 اول در مورد اصول مطالعه صحبت میکنم، اینکه قبلیارو یعنی مطالبی که قبل تر خوندن یکی ممکنه تابستون شروع کرده باشه یکی ممکنه آبان شروع کرده باشه، حتما مطالبی که خوندن رو حتی اگر ضعیف بودن و استرس پیشروی دارن یعنی فکر میکنن که خوندن الان باید سریع تا آخر اسفند تموم کنن مباحث رو، جمع بندی در واقع اینطور نیس.

یک مروری کنم به دوره مرور. دوره مرور باید هر 20 دقیقه، 1 روز بعد، 1 هفته بعد، 10 روز بعد و 1 ماه بعد باشه یعنی شما بخونی و آزمون بزنی اینا درست میشه، من فرض رو میگیرم بر اینکه یک دانش آموزی آزمون ها رو نداده و نمیدونه الان چیکار کنه، اون دانش آموز اول باید مطالب مهم رو دسته بندی کنه یعنی یکی که تازه شروع کرده نباید بگه فلان آزمون جمع بندیه یا فلان آزمون مبحث هندسه رو برا من گذاشته پس من میخوام با آزمون برم جلو بشینم هندسه بخونم، مثلا قلمچی آزمون کاربرد مشتق داره پس بشینم کاربرد مشتق بخونم. اینجوری هم نباشه که بگه من میخوام از معادله نامعادله شروع کنم یا از تابع شروع کنم که پیش نیاز ها رو خیلی عالی یاد بگیرم، خیلی ها هم برای این پیش نیاز ها برنامه دارن.

درباره پیش نیاز ها یه نکته ای بگم، بچه ها اصلا پیش نیاز ها اینجوری نیست که بگی اگه یه مطلبی که پیش نیازه رو یاد نگیرم دیگه نمیتونم مطلب بعدی رو یاد بگیرم یا مثلا توی زیست حتمن باید عالی بخونم، من اگه بخوام پیش نیاز هارو براتون بفرستم تو یه برگه میتونم مفصل براتون توضیح بدم ولی نیاز نیست انقد حساسیت داشته باشید یعنی اگه میخواید مشتق رو شروع کنید از حد و پیوستگی شروع کنید، اگه سوالای کوچیک رو نمی‌تونید حل کنید مثلا تو تابع بوده برو همونجارو بخون ولی اینجوری نیست که تابع رو بخونی 500 تا ازش تست بزنی بعد بری حد و پیوستگی رو شروع کنی. این کار درست نیست. برای شروع سعی کنید پیش نیاز های خیلی مهم رو تو برنامتون قرار بدید، سعی کنید نیم سال دوم دوازدهم رو خیلی بهش توجه کنید چون نیم سال دوم دوازدهم خیلی سوالات روان تری داره مخصوصا کسایی که میخوان تازه شروع کنن، از نیم سال دوم دوازدهم شروع کنن که هم بتونن اعتماد به نفس بیشتری داشته باشن هم بتونن پیشرفت خودشون رو ببینن.

من اگه کسی بودم که میخواد تازه شروع کنه علاوه بر اینکه قبلا انجام ندادم اول میام دروس قبلی که خوب انجام نشده یک دور مرور میکنم، یعنی تست های هایلایتیم رو می‌سازم و اگه تستی نزدم میزنم چون تو دوران جمع بندی همیناس که میتونه کمک کنه، خلاصه های کتاب ها و منابع خوبن ولی اون خلاصه‌ی خودت، اون هایلایتای خودت میتونه خیلی به دردت بخوره.

بنابر این بازه‌ی بهمن و اسفند بهترین زمان برای خوشه چینی کردن و پیدا کردن مطالب مهم و تثبیت اونهاست. پس این یکی از رکن هاست. اگه کسی فقط یک مبحث خونده همون رو خوب ببنده.

کنکور سطحی نیست که ما بتونیم همه مباحث رو بخونیم و بتونیم توش نتیجه بگیریم. درسی که من توش ضعیف بودم و براش فیلم دیدم و کلاس رفتم خودم رو میگم، دقیقا همون درسی بود که من توی کنکور جواب ندادم. یعنی اون سطحی نگری اصلا چیز واجبی نیست که شما همتون اینجوری فکر کنید چون مشاورا میگن اینو بخون اینو پیش روی کن و مرور نمیذارن.

 نکته بعدی خوندن نخونده هاست که تو دوران گذار باید اتفاق بیوفته، اینم باز هر نخونده ای نیست، شمایی که تازه قلمچی ثبت نام کردی شمایی که میخوای با آزمون ماز پیش بری یا خیلی از آزمون های دیگه نباید بگی هرچی اینا گذاشتن باید انجام بدم چون ممکنه ترازم بیاد پایین. نه مبینا شفق هم میانگین ترازش از بقیه همکلاسیاش پایین تره چرا؟ چون از اسفند به اونور خیلی از آزمون هایی که منطق درستی نداشتن شرکت نکردم، خودم موضوعی آزمون دادم، طرز فکر شما روی اعتماد به نفس شما و درس خوندن شما تاثیر میذاره، یعنی مهم ترین موضوع جمع بندی و دوران گذار اعتماد به نفسه. یعنی اگه شما اعتماد به نفس نداشته باشی روزی1 ساعت کمتر بخونی یه عالمه تست عقب میوفتی پس خوندن نخونده هامون مهمه.

شما توی ریاضی پارسال مثلا اگر 20 درصد میزدی در واقع ترکونده بودی، 20 درصد رو شما با چند تا مبحث کوچولو میتونی اوکی کنی یعنی اینجوری فکر نکن که همه ی مباحث رو باید بخونی، به نظر من 2 تا مبحث رو از 3 تا کتاب بزنی بهتر از اینه که همه ی مباحث رو بخونی، هیچ انسان عاقلی اگه میخواد الان شروع کنه هندسه نمیخونه، احتمال نمیخونه، احتمال پیش نیازش شمارش بدون شمردن هست، پس اونم نمیخونه، یا مثلا کاربرد مشتق رو در حد تست زنی خفن نمیخونه، درسته دوازدهم قراره توی نهایی بیاد و خیلی مهمه ولی نیاز نیست شما تستیش رو خیلی یادبگیری، مثلا فصل حرکت شناسی، فصل دینامیک فصولی هستن که ما خیلی راحت میتونیم با تمرینات دوره ای از روی فرمول 20 اینارو یاد بگیریم به صورت نسبی، نیاز نیست که حتما 500 تا تست بزنیم ازش ولی برای کنکور خیلی تستای چالش برانگیزی ممکنه داده بشه یا تست ها خیلی آسونه یا خیلی سخته پس منطقی نیست برای اینا وقت بذاریم.

 شمایی که نیم سال اول رو خوب نخوندی نیازی نیست از اول شروع کنی چون از الان میخوای شروع کنی، پس توی ریاضی، هندسه، احتمال، کاربرد مشتق، اینا چیزاییه که لازم نیست بخونی، شما تو آزمونم دیدی نزن اشکال نداره ترازت پایین میاد ولی تصورت باید رو این باشه که تو این زمان بهترین نتیجه رو بگیری و همراهی کردن با آزمون نمیتونه کمکتون کنه چون توی آزمون اینجوری نوشته شده و تصورشون اینه که شما از مهر یا حداقل تابستون داشتی میخوندی، همینجوری نیس که از هرجا که دلت خواست خیلی عالی شروع کنی خیلی عالی هم نتیجه بگیری، فقط اعتماد به نفستو میاره پایین‌.

توی شیمی مسائل اسید و باز، مسائل الکترو شیمی یا مثلا تو مفاهیم پایه آنتالپی، سینتیک اینا چیزایی هست که باید روتین بشه و شما هرروز باید کار کنی، بنابر این نمیتونی تا آزمون بعد یا دو روز بعد جمعش کنی. مثلا مسائل اسید باز رو اگه تاحالا نخوندی تو اولویتت نذار، اول روتین های استکیومتری رو توی اولویتت قرار بده و 5 تا تست کار کن، مثلا من الان قانون هس رو که توی روتین گذاشته بودم توی آزمون میدیدم که اصلا غلط نداشتم، تو اون فصل باید بگردی مهم ترین نکاتش اونی که بیشتر وقتتو میگیره اونو اولویت قرار بده، مثلا یک فصلی رو داری میخونی، زیست 3 فصل 5 داری میخونی و خیلی سخته، سختیش به کل فصل نیس به چرخه کرپسشه.

خیلی از بچه ها موندن که فیزیک یازدهم رو کار کنن یا مثلا نوسان رو؟!  دارن همزمان میبرن جلو و فکر میکنن کار دشواریه، بنظرم باید روی نوسان کار کنن چون همونطور که فائزه جان شما گفتی این مباحث نیم سال دوم خیلی مهمه، هم برای کنکور هم برای امتحانات نهایی و هم اینکه مثلا فیزیک یازدهم خصوصا از خازن به بعد اونقدر سخت هست که ما باید کلی تست بزنیم تا اوکی بشه. ولی اگه من باشم اونارو انجام نمیدم و میام فیزیک دهمم رو حتی اگر خوندم مرور میکردم دیگه وارد یازدهم و این مباحث نمیشدم، از مغناطیس وارد آزمون میشدم.

پس بچه ها این قضیه که آزمون خیلی مهمه از بازه‌ی دی به بعد با اینکه خیلی مهم هست، تمام تمرکزتون رو نذارید روی آزمون، اگر فکر میکنید یک مبحثی خیلی دشواره، خیلی روش نباشید.

 مثلا الان خیلی ها زمین‌شناسی نمیخونن خیلی ها نهایی رو شروع نمیکنن، من اینجا بگم که زمین شناسی رو جدی بگیرید سال گذشته به بچه هام گفتم که زمین شناسی خیلی میتونه تاثیر گذار باشه و دیدیم که تو کارنامه ها بالا پایین کرد بچه هارو. منبع مشخص و خوبی هم نداره، باید از مهر و ماه یا ازمونای قلمچی استفاده کنید.

راجع به نهایی ها هم خیلی از مشاور ها رو دیدم که میگن از بعد از عید شروع کنید، من احساس میکنم که کار خودشون رو سبک میکنن، شما حداقل 90 دقیقه تو برنامتون داشته باشید یا همین طرح جاده نهایی که من به دقت بررسی کردم خیلی طرح خوبیه خیلی برنامه هاش دقیق هست، به نظرم اون رو حتما تو کارتون قرار بدید حتی اگر وقت نمی‌کنید که همه ی درس ها رو با جاده نهایی بیاید جلو، حداقل حجم فارسی و دینی رو کم کنید تو همین بازه بهمن و اسفند، یا درسی که خیلی مشکل دارید، مثلا اگر از زبان می‌ترسید آروم آروم روزی نیم ساعت روتین بزارید برای خودتون و حتما تو برنامتون باشه، چون بعد از عید و اون تایم فروردین به بعد شما درگیر اردیبهشت هستید و نمی‌تونید رو نهایی ها مانور بدید به نظرم اگه از الان روزی 90 دقیقه، 1 ساعت بخونید و بعدا نیم ساعت مرور کنید خیلی منطقی تره تا اینکه از اون موقع شروع کنید، اتفاقا حجم بیشتری از عمومی رو شما باید تا آخر اسفند جمع کنید یعنی 60,70 درصدش رو بخونید حتما. اونجاهایی که مشکل داری رو حل کنی، مثلا اگه عربی رو مشکل خاصی داری اونارو با طرح جاده نهایی هم میتونی فیلماش رو ببینی، آزمون هم داره و جبرانی هم هست، با اینا بیا جلو و اوکیش کن.

اگر الان شروع نکردی یا خیلی ضعیف خوندی مهم ترین نکته چیه؟ این که اصول مطالعه و تست زنی رو رعایت کنی، چیزی که باعث میشه شما بهترین نتیجه رو بگیرید این نیست که شما همه ی مباحث رو تموم کنی، حتما 70 درصد برنامتو دوازدهم بچین و این قسمت برنامه بیشتر برای نیم سال دوم باشه، نیم سال اول رو هم فقط قسمت هایی که هستش رو به صورت روتین یا اگر میبینی خللی با برنامه ایجاد میکنه میتونی بذاری با آزمون ها پیشروی کنی، یعنی شما تا آخر اسفند روی نیم سال اول مانور ندی و در کنار مفاهیم دهم که به نظرم پایه ای تر و مهم تر هستش و در کنار دوازدهم نیم سال دوم بیای جلو. اینجوری نگو که من فقط دهم رو بخونم یا فقط یازدهم رو بخونم در کنار دوازدهم، نه! فصلی نگاه کن، خیلی از سوالات فیزیک با سوالات کنکور راحت تر میشه. مثلا میگی نوسان رو حذف کنم بعد سوال کنکورش رو میزنی میبینی آسونه.

 تو این بازه که همه میگن بذاریم آخر کنکور رو  بزنیم شما که وارد یه مبحث میشی اول سوالات کنکورش رو ببین، ببین چیا مهمه، مثلا شما توی شیمی میای منبعت رو باز میکنی میری توی مبتکران میبینی واسه ایزومر کلی درسنامه میذاره، فیلم میبینی بازم یه عالمه توضیح داده ولی شما اون قسمت رو نباید خیلی بهش اهمیت بدی چون بیشتر برای المپیادیاس و اصلا تو کنکور چنین سوالی نیومده، شما سعی کن روی مسائل کنکور و چیزهایی که تو کنکور اومده مسلط بشی تا آخر اسفند بعد از اون میتونی بری جاهای دیگه رو اوکی کنی.

 چیزی که مهمه اینه که چیزی که بهت استرس میده رو روتین کن، مثلا مسائل شیمی بهت استرس میده ذهنتو درگیر کرده شروع کن از مسائل استوکیومتری روزی 2,3تا تست از سوالات کنکور هم بزن و یا کتاب مسائل خیلی سبز شیمی، من خودم شیمی رو 95 زدم تا اسفند ماه خیلی درصدم خوب نبود 60 درصد بود، یهو پیشرفت کردم، چون اصول رو رعایت کردم، اصول این هست که مروراتون درست باشه مرور این هست که تو دوران جمع بندی یه پک تستی هایلایتی خوب داشته باشید.

 الان بازار دیدن فیلم و نکته و تست خیلی داغ شده، میدونم الان بهتون زنگ میزنن فلان کلاس رو شرکت کنید، بچه ها شما اون تایمی که میذارید واسه یاد گرفتن اون مبحث از اون استاد دقیقا تایمی هست که شما میتونید 10 تا تست رو هایلایت کنید، و فکر میکنی که داری بهتر یاد میگیری ولی اون مطالعه فعال نیست، مطالعه ای فعاله که ذهن شما درگیر حل مسئله بشه. اگر سطحت متوسطه میخوای خفن بشی توش میتونی نکته و تست 1,2 درس رو شرکت کنی اونم دور تند، اگه مشکل داری تو مفاهیم سریع نرو سراغ نکته و تست، توی کلاسای نکته و تست بیشتر تست کار میکنه اینجوری نیست که مفاهیم رو جا بندازه، دوما وقتتو میگیره ، نزدیک کنکور خیلی مهمه که شما یه پک تستی هایلایتی داشته باشی اینو چند بار تکرار کردم، و ساعت مطالعت رو هم میاره پایین، چون ساعت مطالعه فعال نیست.

پس از بازه آخر بهمن به اونور خیلی حساس میشه که بری فیلم ببینی یا بری سرکلاس، مخصوصا اگر دوازدهمی هستی، پس از وقتت باید بهینه استفاده کنی سعی کن با درسنامه اوکی کنی، با تست اوکی کنی، اگر نشد بعد به راه های دیگه متوسل شو.

حالا جامونده هارو چه زمانی کار کنید؟ من پیشنهادم بهتون اینه، اگه جامونده های شما خیلی زیاده یعنی مثلا کل دهم یا کل نیم سال اول دوازدهم رو کار نکردی برای بازه عیدتون کل مطالبی که کار کردید رو بذارید.

 بعد از بازه ی 15 فروردین تا اردیبهشت بشینید درسهای جدید رو بخونید، یعنی برنامه جمع بندی رو نداشته باشید، بخاطر اینکه حجم مطالبی که شما نخوندید ممکنه خیلی زیاد باشه.

 اما اگر مطالبی که نخوندید کمه در حد 2,3 تا از هرکدوم از درسهای پایه که نخوندید، من پیشنهادم اینه که تا جایی که تونستی تو بازه اسفند یه سری مطالب ریز رو که میتونی جبران کنی جبران بکنی و از بازه‌ی مرور فروردین ماه تا خود کنکور اردیبهشت فقط جمع بندی مطالبی که خوندید رو انجام بدید و بعد از کنکور اردیبهشت تا خرداد یعنی تا شروع امتحانات و بازه‌ی جمع بندی دوم که میشه واسه کنکور تیر، توی این بازه مطالبی که کار نکردید رو، که یه بازه ی 3 هفته ای هست، اونجا هرچیزی که جامونده رو کار کنید.

برای دوران جمع بندی، میخوام ذهنتونو از آشفتگی در بیارم، باید از منابع سبک تری استفاده کنید یعنی نیاید یهو برای شیمی از مبتکران استفاده کنید چون اونقدر درسنامه داره که شما اذیت میشید، شما اول سوالای کنکور رو بررسی میکنی بعد میری روی مطالب دیگه اگه سطحت تو اون درس خوبه. اگه نه میری روی فصل آزمون یا کتاب های 3 سطحی استفاده کن، البته اینو برای دوران جمع بندی میگم‌.

اگر میخوای چیزی رو شروع کنی حتما از یه کتاب متوسط شروع کن در کنارش سوالات آزمون هارو بررسی کن، چون الان وقت این که 2,3 تا منبع رو بزنی نیست و منطقی هم نیست، شما سوالات کنکور رو نگاه کن ببین در چه حیطه ای دارن صحبت میکنن اگر ایزومر ها نیومده اونو نخونی و ببینی از چه مطلبی داره بیشتر سوال میاد، وقتی میای میبینی تو فصل 5 زیست 3 از چرخه کرپس سوالات سختی ازش میاد باید اونو خوب یاد بگیری، پس تو هر فصلی که وارد میشی یه مطلب بولد هست که قطعا میاد، شما اول باید اون قطعی ها رو پیدا کنی، این خودش بهت اعتماد به نفس میده، پس لطفا از یه فصل همه ی تست هاشو نزن.

 همه ی کتاب هایی که داری رو شروع نکن به زدن، سوالات کنکورش رو نگاه کن و چیز های شبیه به اون رو اوکی کن، بابت این قضیه هم استرس نگیر چون راه درست همینه.

یه نکته ای بگم باز. توی بحث اولویت بندی شما فکر میکنید که برای کسیه که درس نخونده، میخواد اولویت بندی کنه ببینه چی بخونه، چه منبعی رو بزنه، در صورتی که اصلا اینطور نیست!  شما اگر الان بهترین وضعیت خودتون رو داشته باشید، آزمونا عالی، خودتم عالی خونده باشی، باز داری به یک مرحله ای نزدیک میشی که باید انتخاب کنی، یا باید تصمیم بگیری که من این مبحث رو بخونم یا نخونم، اول کدوم مباحث رو کار کنم، اینارو کار کردم برم سراغ چی، حتی شما بین اون چند تا منبعی که کار کردی هم باید انتخاب کنی، بنابراین در نهایت کسی برنده‌ست، کسی میتونه نتیجه ی خوبی از کنکورش بگیره که علاوه بر اینکه درس میخونه و تلاش میکنه، بتونه خوب انتخاب کنه.

 من خیلی دوران کنکور عجیبی داشتم، من توی این بازه خیلی ناراحت بودم چون مشاورم میومد بهم میگفت تو احمقی که این درصد از شیمی رو میزنی و اصلا برخورد خوبی نداشت و من خیلی بهم تحمیل میشد که من هوش خوبی ندارم و احمقم و نمیتونم.

 بچه ها هدف خیلی مهمه کسی که هدف داره و براش میجنگه موفق میشه، منم واقعا برای هدفم جنگیدم تو اون دوران شیمیم خوب نبود و مشاورم بهم میگفت تو خنگی که این درصد میزنی و خیلی غلط داشتم توی آزمون ولی سعی کردم به آزمونا و حرف بقیه توجه نکنم و من مطمئن‌ بودم که پزشک میشم و به هرچیزی که بخوام میرسم. پس چنین هدفی برای خودتون بذارید و سعی کنید که هرروز بهتر از روز قبل باشید نه فقط برای دوران کنکور این یک ویژگیه که سعی کنید همیشه تو زندگیتون داشته باشید.

ممکنه قبل کنکور یه آزمونی بدی و خیلی بد باشه ولی توی کنکور دقیقا سوالی بیاد که تو بلدی. سر کنکور خودم سوالات شیمی جوری به دلم نشست که احساس کردم تمام زحماتم داره جواب میده برای زیست هم همین حس رو داشتم. با اینکه خیلی تحقیر شدم و خیلی اذیت شدم، چه روزایی که من بعد آزمون ساعت ها گریه میکردم و به این فکر میکردم که نمیتونم اون دانشگاهی که میخوام قبول بشم و شاید یه عالمه کلیپ انگیزشی میدیدم و با کسی حرف نمیزدم. اینا طبیعیه و اشکالی نداره، اینا جزوی از کاره اینکه شما زمین بخورید اتفاقا به نظر من خیلی بهتره تا اینکه همینجوری حس کنید راه همیشه باید هموار باشه. پس از خودتون زیاد آزمون بگیرید و از آزمون نترسید، واقعا به یه جایی می‌رسید که حس میکنید این شمایید که غلبه کردید به آزمون و دیگه اون استرس اول رو ندارید.

حرف آخرم همینه، کسی که هدف داره تحت هر شرایطی میتونه بهترین خودش باشه، بهترین خودش میتونه چیزی باشه که خودش میخواد و میتونه بهتر از اون باشه و میتونه نزدیک به اون باشه ولی سعی کنید تو زندگیتون بهترین خودتون باشید چون مشکلات زندگی کم نیست.